بانکهای اچ اس بی سی، یو بی سی، سیتی گروپ، جی پی مورگان، بانک آف امریکا و رویال بانک اسکاتلند، توسط مقامات آمریکایی، بریتانیایی و سویسی ناظر بر امور مالی در مجموع به پرداخت جریمه ای معادل ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار محکوم شده‌اند.
اداره مقررات بازارهای مالی آمریکا موسوم به "سی اف تی سی"، اداره تنظیم مقررات بانکی سوییس موسوم به "فینما" و اداره تنظیم مقررات بانکی بریتانیا پس از انجام یکسال و نیم تحقیقات دریافتند که کارگزاران این شش بانک با تبادل اطلاعات محرمانه مربوط به حساب مشتریان، نرخ مبادله ارز در بازار را دستکاری کرده و معاملات را به سود خود تنظیم می‌کردند.
بدنبال این رسوایی بیش از۳۰ تن کارگزاران این بانکها یا اخراج شده‌اند یا قراردادشان به حالت تعلیق در آمده است. برخی از آنها نیز با اتهامات کیفری روبرو هستند. البته بعید به نظر می‌رسد این اتهامات متوجه مدیران ارشد این بانکها شود.
ناکارآمدی عملکرد این بانکهای بین‌المللی در کنترل فعالیت‌های کارگزاران خود سبب از بین رفتن اعتماد عمومی به این نهادها می‌شود. برخی از سرمایه گذاران گفته‌اند این رسوایی سبب خواهد شد که در کار کردن با این بانکها محتاط‌تر باشند.
از سوی دیگر این امر ممکن است منجر به این شود که بانکهای حوزه خلیج فارس و خاورمیانه که مقرارت سختیگیرانه تری دارند، بیشتر مورد توجه سرمایه گزاران و مردم قرار بگیرند.
یورونیوز در مورد این رسواییها، نظارت ضعیف و آسان گیری در اجرای مقررات، کاهش اعتماد به این بانکها با نورالدین الحموری، کارشناس امور مالی در ابوظبی گفتگو کرده است.
- یک رسوایی مالی دیگر. این رسواییها چه تاثیری بر میزان اعتماد مردم دارد و چه نگرانی‌هایی به‌وجود می‌آورد؟
نورالدین الحموری: این رسوایی، اولین رسوایی نیست و آخرین هم نخواهد بود. اما میزان پول از همه دفعات پیشین، بیشتر است. زیرا ناظران جریمه های سنگینی برای بانک ها تعیین کرده اند و البته این موضوع باعث می شود اعتماد به بخش بانکی کمتر شود. بخصوص به این دلیل که بانکهایی که نام شان به میان آمده است، سابقه بدی در زمینه این گونه دستکاریها و دخالتها در بازار دارند. ناظران نیاز دارند برای جلوگیری از تکرار اقداماتی مشابه، سیاستهای سختگیرانه ای در پیش بگیرند.
- به نظر می‌رسد که ناظران به زمان زیادی نیاز داشتند تا به وجود این مشکلات پی ببرند. این نگرانی وجود دارد که نظارتی موثر بر کار بانک ها وجود ندارد. اینطور نیست؟
نظارت وجود دارد. اما نمی توان بر همه چیز نظارت کرد. در رسوایی اخیر زمان درازی گذشت تا پس از بررسیِ شمار زیادی پست الکترونیک و گفتگوهای مجازی، ناظران متوجه موضوع شوند. در هر صورت ناظران نمی توانند در هر لحظه، همه را کنترل کنند. اما من فکر می کنم باید نسبت به دخالت و دستکاری در بازار اقدامات سختگیرانه ای اتخاذ شود.
- این رسواییها در خاورمیانه چه انعکاسی پیدا می‌کنند؟ هم از نظر رفتار بازرگانان و هم از نظر مقررات بانکی؟
خوب این رسوایی شاید برای خاورمیانه و کل این منطقه خبر خوبی باشد، چون هیچگاه نشنیده ایم که برای هیچ کدام از بانکها و نهادهای مالی منطقه چنین رسواییها یا دستکاری های پیش آمده باشد و نظارت بانک های مرکزی بر کار بانکها خیلی خوب بوده است. در نتیجه اعتماد به بخش بانکداری در اینجا بیشتر خواهد شد و تا موقعی که بانکهای مرکزی کار نظارت شان را ادامه دهند، معامله با این بانکها و نهادهای مالی بخصوص در خاورمیانه در آینده، برای سرمایه گذارها و بازرگانان خارجی جذابتر خواهد شد.
نظر شما